Τα στραβά και ανάποδα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Μπορεί οι απλοί άνθρωποι, στο Ηλιόφωτο, να μην ήξεραν τα χοντρά και τα ψιλά γράμματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μα είχαν μέσα τους καλά ριζωμένο το τι σήμαινε στην πράξη. Ήταν ένα δικαίωμα ελευθερίας, για το κουμάντο στον τόπο τους, που λίγο-λίγο τους το είχαν αρπάξει, οι άρχοντες, με τους πονηρούς νόμους, που ψήφιζαν.
Σε μια προηγούμενη συζήτηση, στο καφενείο της Πολυξένης, ο Δάσκαλος τους είχε παρουσιάσει πόσο σπουδαίος θεσμός είναι και πόσο σημαντικό ρόλο είχε παίξει στα χρόνια που η Χώρα του Ήλιου και της Θάλασσας ήταν κατακτημένη. Ο Μιχάλης είχε εξηγήσει πως οι άρχοντες, με διάφορες χωρίς ουσία δικαιολογίες, είχαν καταργήσει αυτόν τον αέρα ελευθερίας και έκαναν ότι ήθελαν αυτοί, περιφρονώντας τις γνώμες και τα «θέλω» των ντόπιων. .
Την στιγμή που έλεγε τις τελευταίες του λέξεις ο Μιχάλης, ήρθε στην παρέα τους και ο Μενέλαος. Τον κέρασαν μια ρακή κι εκείνος ρώτησε τι είναι αυτό που συζητούν και τους έκανε όλους να είναι σκεπτικοί. Τι ήταν το στραβό που τους πίκραινε. Ο Γιάννης, που ετοιμαζόταν να πάρει τον λόγο, του είπε ότι μίλαγαν για την Αυτοδιοίκηση και ότι ήταν έτοιμος να πει τα στραβά και τα ανάποδα που συμβαίνουν στη Χώρα τους, σχετικά με το προαιώνιο δικαίωμα να αποφασίζουν οι ντόπιοι για ότι αφορά στο χωριό τους. Στράφηκε, λοιπόν, και προς τους άλλους και είπε.
«Στη Χώρα μας πολλά είναι τα παράξενα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που μας έχουν μάθει οι άρχοντες να τα βλέπουμε ίσια, μα δεν είναι.
— Το πιο παλαβό είναι ότι ξύπνησε ένα πρωινό ένας άρχοντας, μάζεψε τα παλικάρια του και τους είπε, ότι όλα αυτά τα μικρά και μεγάλα χωριά είναι πολλά και οι άνθρωποι εκεί δεν κάνουν αυτά που τους λέει το κόμμα. Πρέπει, λοιπόν, να τα ενώσουμε έτσι, που παντού να έχει το κόμμα την πλειοψηφία.
Από την μια μέρα, λοιπόν, στην άλλη 5.500 μικρές δημοκρατίες στα χωριά, που κουμαντάριζαν επί 2.500 χρόνια τα δικά τους πράγματα, η κάθε μια, βρέθηκαν να κουμαντάρονται από ανθρώπους άλλων χωριών, που ούτε τους ήξεραν.
— Άλλο τώρα : Όλοι ξέρουμε ότι για το πότε μια απόφαση είναι βάσει του νόμου σωστή ή όχι, οι δικαστές λένε ποιό είναι το σωστό. Μόνο στην Αυτοδιοίκηση ποιο είναι νόμιμο και ποιό παράνομο το αποφασίζουν υπάλληλοι της πολιτείας, που νοιάζονται να κάνουν τα χατίρια των αρχόντων, χωρίς να κοιτάζουν το δίκηο των απλών ανθρώπων.
— Λένε οι άρχοντες της Πολιτείας ότι τα τοπικά συμβούλια δεν μπορούν να μας προστατέψουν και γι αυτό ανακατεύονται σε όλα . Η πραγματικότητα, όμως, είναι αλλιώς. Αυτοί «είναι οι λύκοι κι εμείς τα πρόβατα» και θέλουν να μας έχουν στο μαντρί και στο χέρι, για να μας κατασπαράξουν όποτε θέλουν.
— Άλλο πάλι αυτό, που η πολιτεία δεν δείχνει καμμιά εμπιστοσύνη σ’ αυτούς που οι απλοί άνθρωποι ψηφίζουν για να κάνουν κουμάντο στα πράγματα του χωριού τους. Με πολλή άνεση, όμως, και σιγουριά, εμπιστεύεται ανθρώπους, που διορίζει η ίδια, όπως στις ανεξάρτητες Αρχές, για να κουμαντάρουν τους πιο σπουδαίους χώρους της ζωής μας.
— Μα ακόμη και για τα έργα, εμπιστεύεται η Πολιτεία έναν διορισμένο και όχι εκλεγμένο, υπουργό να βάζει υπογραφές σε αποφάσεις για έργα, που θα πληρώνουν και τα παιδιά μας, μα περνούν από δέκα κόσκινα κάθε απόφαση του εκλεγμένου Δημάρχου για τα πιο απλά εργάκια.
— Και να ήταν μόνο οι υπουργοί, χαλάλι, αφού οι πολλοί είναι εκλεγμένοι.
Όμως, είναι και τόσοι διοικητές σπουδαίων υπηρεσιών του Δημοσίου, με πολλή σημασία για την ζωή μας, που τους διορίζουν οι υπουργοί, ενώ ο Δήμαρχος δεν έχει δικαίωμα να διορίσει ούτε την καθαρίστρια του γραφείου του.
— Το πιο τρελό, όμως, είναι ότι μπορεί μια επιτροπή με υπαλλήλους του Δημοσίου να καθαιρέσει, ή να βάλει σε προσωρινή αργία, έναν Δήμαρχο, εκλεγμένο από τους απλούς ανθρώπους. Οι ίδιοι, όμως, που τον εξέλεξαν, δεν έχουν δικαίωμα να τον καταργήσουν και να ψηφίσουν στην θέση του έναν άλλον.
— Κι αυτό που φέρνει γέλια, είναι ότι ενώ στην δημοκρατία των προγόνων μας, ο κάθε απλός άνθρωπος, μπορούσε να παίρνει μέρος σε όλες τις αποφάσεις και να κάθεται και στις πιο μεγάλες καρέκλες του κουμάντου, ο σημερινός, που από τα ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και εφημερίδες είναι για όλα ενημερωμένος, δεν τον εμπιστεύεται η Πολιτεία ούτε για νεροκουβαλητή στο χωριό του. Και γι αυτό ακόμη, τον έχει σε παρακολούθηση.
Η μεγάλη αλήθεια είναι, φίλοι, ότι μια στέρεη δύναμη, που ήταν για τους απλούς ανθρώπους η Αυτοδιοίκηση, την έκαναν οι άρχοντες ένα μπαλόνι που το φουσκώνουν και το ξεφουσκώνουν, κατά που τους βολεύει. Πότε αλλάζουν τον τρόπο που το κουμαντάρουν, πότε του αλλάζουν τα σύνορα, πότε ξεχωρίζουν αν λίγοι ή πολλοί είναι μέσα, πότε να κάνει το ένα και πότε το άλλο. Μόνο εκεί που υπήρχαν βασιληάδες αφεντικά και αγνοούσαν την δημοκρατία, γινόντουσαν αυτά τα πράγματα.»
Οι πικρές κουβέντες που ακούστηκαν, μπορεί να μην άρεσαν σε κανέναν, μα όλοι ήξεραν ότι ήταν αλήθειες που πονούσαν πολύ και γι αυτό δεν ήθελαν να τις πολυκουβεντιάζουν. Ήταν φανερό ότι οι άρχοντες προτιμούσαν να καταργήσουν τελείως την Αυτοδιοίκηση, παρά να νιώσουν ότι οι κάτοικοι των χωριών μπορούσαν μόνοι τους να λύνουν τα προβλήματά τους.
Η σοβαρή συζήτηση, όμως, είχε τραβήξει πολύ σε χρόνο και παρά που δεν είχε απαντηθεί η ερώτηση του Βαγγέλη για το ποιος ήταν ο πραγματικός ρόλος της Αυτοδιοίκησης, αποφάσισαν να αναβάλουν για μια άλλη φορά την συνέχισή της. Αναστέναξαν για τα χάλια της Χώρας τους, μα άρχισαν να πίνουν τις ρακές τους με απόλαυση, συζητώντας, πια για τα τελευταία τοπικά κουτσομπολιά, που είχαν ακουστεί στο χωριό